Jel Akü Nedir?
|Jel (Gel) Akü Nedir, Özellikleri Nelerdir?
Jel (Gel) akülerin teknik özelliği, jel akü nedir gibi teknik açıklamalara geçmeden önce jel akülerin ne olduğuna dair herkesin anlayacağı dilde bir açıklama yapmamız gerekirse şunu söyleyebiliriz.
Jel akülerin en büyük özelliği veya kullanım alanı “derin deşarj” uygulamalarında kullanılıyor olmasıdır. Jel aküleri kullandığınız süre zarfında saf su ilavesi gerektirmediğinden jel akülere “bakımsız akü” denilir. Jel akülerin en büyük özelliği ve kuru şarjlı akülerden farkı ise derin deşarj özelliğidir. Peki nedir bu derin deşarj?
Jel akülerin derin deşarj düzeyi kuru veya sulu akülere göre %75 tir. Aşağıdaki görselde jel akü ve sulu akülerin deriz deşarj grafiğine bakınız.
Daha anlaşılır bir ifadeyle anlatmak gerekirse jel aküleri, deşarj sonrası şarj ettiğimizde içerisinde bulunan kimyasal yapı herhangi bir zarar görmeden şarz tamamlanmış olur. Aynı işlemi, kuru veya sulu akülerde yaptığınızda ise yani derin deşarj sonrası şarj yaptığınızda akü içerinde bulunan kimyasallar her şarjda zarar göreceğinden akünün ömrü her şarjda kısalmaktadır. Toparlamak gerekirse; jel akü için şarj – deşarj işlemi sonrası performansından ödün vermeyen aküler denilebilir.
Buraya kadar mümkün mertebe teknik deyimler ve açıklamalardan uzak durarak jel akülerin özelliklerini açıklamaya çalıştık. Ancak meraklısı için teknik bir açıklama yapmak gerekirse şunları söyleyebiliriz.
Jel bir akü(aynı zamanda jel hücre olarak da bilinmektedir) jelleştirilmiş elektrolitli bir VRLA aküdür; sülfürik asit silis buharı ile karıştırılarak, katı jel biçimli hareketsiz olarak çıkar. Bu akülerin de sulu kurşun asit aküler gibi dik tutulma zorunluluğu yoktur. Jel aküler elektrolit buharlaşmasını, dökülmesini(ve bunu izleyen paslanma problemlerini), ki bu sorunlar sulu aküler de ortak problemlerdir, azaltmışlardır ve çok yüksek sıcaklıklar için, sarsıntı veya darbe için yüksek direnç göstermektedir.
Kimyasal olarak jel aküler sulu akülerle neredeyse aynıdır fakat aralarındaki fark kurşun plakalarda antimon, kalsiyum ile yer değiştirmiştir ve gazın tekrar birleşimi meydana gelebilmektedir. Modern jel formülü ve büyük ölçekli üretim Otto Jache ve Heinz Schreoder’in <US Patent 4,414,302> patenti ile German Co. Accumobterenfabrik GMBH’ye resmi olarak aittir.
Jel elektrolitten dolayı ayırıcıların önemi çok kritik değildir, yapımı zor bir malzeme değildir ve çevrim ömrü artmıştır. Daha önemlisi, gerçek gaz yeniden birleşimi kullanıldığı için aküleri susuz yapmaktadır ve bakımsız olarak adlandırılmaktadır. Tek yönlü valfler 2 psi değerine ayarlanmıştır ve bu tam tekrar birleşmenin gerçekleşmesi için yeterlidir. Şarjın sonunda aşırı şarjdan dolayı pozitif plakada oksijen oluştuğu zaman, jelin içinde “shrink crack” boyunca doğrudan negatif plakaya ki negatif plaka yüksek yüzey alanı saf kurşundan yapılmıştır ve olabildiğince hızlı yanıp bitmektedir. Bu oksijen ve hidrojen negatif plakanın sünger kurşun metal yüzeyinin üzerinde emilir ve su olarak birleşir ve hücre içerisinde alıkonulur.
Neden Jel Akü?
Jel aküler diğer akü türlerine göre kullanım ömrü 4 ila 8 kat arası fazladır. Bu kullanım ömrünün neden uzun olduğunu teknik açıklamalarıyla birlikte yukarda anlattık. Tüm bu anlatılanlar ışığında akü tercihinde neden jel aküleri tercih etmeniz gerektiğini anlattığımızı inanarak kullanım alanlarına geçelim.
Jel Aküler Nerelerde Kullanılır?
Çalışma sistemi, (hareket etme, ve/ya işlem yapmak) tamamen aküye dayalı akü haricinde başka bir enerji kaynağına ihtiyaç duymayan sistemler. Nedir bunlar?
Tekneler
Karavanlar
Golf Araçları
Yer Temizleme Makineleri
Yenilenebilir Enerji Sistemleri
Telekomünikasyon Sistemleri
Tekerlekli Sandalyeler
Mobil Dükkanlar
Manuel Transpaletler
Yukardaki listede gördüğünüz gibi bu cihazların tamamı (akülü sandalye, golf araçları vb. gibi) hareket ve işlem yapmak için tüm enerjilerini aküden alan sistemlerdir. Özellikle akülü sandalye ve golf araçları gibi sürekli şarj – deşarj işlemine maruz kalan cihazlar için kullanılan aküden uzun ömür almak istiyorsunuz tercihinizi Gel akülerden yana kullanmanızı öneririz.
verdiğiniz bilgilerden dolayı teşekür ederim.benim açımdan yararlı olduğu kansındayım.
”Deep Cycle aküler konusunda kendisini yetiştirerek derin döngülü Deep Cycle aküler üzerine araştırmalar yapmıştır. Yaptığı bu araştırmalar sonucu piyasadaki akülerin Cycle değerlerinin 200 – 400 Cycle (1 şarj 1 cycle) olduğundan dolayı bu akülerin yaklaşık kullanım ömürlerini 6 ay ile 1.5 yıl arası olduğu tespitinde bulunmuştur.”bu paragrafı biraz açarsanız dahada yararlı olacak sanırım
Merhabalar Sıtkı bey,
Burdaki kasıt şudur. Piyasada bir yığın deep cycle özellikli jel akü var. Fakat her deep cycle aynı değildir. Burda kaliteyi ve uzun ömürü belirleyen şey jel akünün cycle (saykıl) sayısıdır. Bizim satışını yaptığımız deep cycle akülerin cycle değeri minimum 1000 – maksimum 1300 tür.
Verdiğiniz bilgiler için teşekkürler. Ancak internetteki çoğu yerde olduğu gibi burada da SULU Aküler ile JEL Aküler kıyaslanmış. JEL Akülerin KURU Aküler ile kıyaslanmasını artılarını ve eksilerini de belirtebilir misiniz lütfen.
İkinci olarak da UPS lerde kullanım için tavsiye edilen Akü tipi hangisidir? Neden?
Merhaba Oğuz Bey,
Ben yelkenli tekne sahibiyim, geçenlerde akülerim iflas etti. Üzerinde 4×110 amperlik exide sulu marin aküler vardı.
Jel akü önerileri var. Akü alanı 40×19 cm, 4 veya 5 jel akü koymayı planlıyorum. Yalnız birkaç sorum var:
1. Teknede christel marka 12v 60 A akü şarz cihazı var. Bu model ısıya duyarsızmış kademeli şarj yapamıyormuş ve jel akülerde kullanılması sakıncalıymış dendi. Hatta mevcut aküler de bundan dolayı çabuk tükenmiş, overjarj, yetersiz şarj dan dolayı. Victron ile değişmemizi önerdiler.
2. 2 adet 180watt lık solar flexible panelim de var, bir panel ilavesi daha düşünüyorum.
Sizde jel akü olarak bu ebatlarda neler var ve fiyatı nedir?
Yukarda yazdıklarımla ilgili ne düşünürsünüz ve tavsiyeniz ne olur?
Ayrıca agm deep cycle mı., jel akü mü?
Mehmet Y
Merhaba Oğuz bey,jel akülerin karavanda alternatör yada 220/12v.redresörle şarj edilmesinde akü ömrü ne olumsuz etkisi var mıdır ? 420w.güneş paneli için verimli olabilecek akü kapasitesi ne olmalıdır.
Verilen Bilgiler oldukça tatminkar, teşekkürler, ancak sizden akülerin şarj ve deşarj konularında bilgi istiyorum, benim 48 volt solar sistemime bağlı 4 * 200 ah jel aküm var,
bunların en üst ve an alt şarj ve deşarj limitlerini doğru şekilde nasıl belirlerim.
kullanım ömürlerini nasıl uzatırım bu konuda tavsiyeniz olursa sevinirim.
İyi günler Oğuz bey biz akülerle ilgili bi araştırma yapıyoruz bazı sorular var size sormak istediğimiz mail yoluyla bize ulaşa bilirmisiniz ?
İyi günler, Arkadaşımın engelli aracında 2 adet 12V 33 Ah jel akü var ve sürekli yetersizliğinden yakınıyor. Tavsiyeleriniz doğrultusunda TROJEN ve BB akülere ait bilgileri kendisine verdim. Bu arada bir sorum olacak: Bu iki akü yerine tek akü kullanmak mümkünmü? Örneğin deep-cycle özellikli 12V 60-70 Ah Jel akü olur mu?
Merhabalar Reşat bey, akülü sandalyeler 12 + 12 volt toplamda 24 volt ile çalışır. Bu nedenle çift akü almak zorundasınız. Akülü sandalyelerde AH yani amper değeri değil ama volt değeri mutlaka 12 V olmalı.
4 adet jel akü ve güneş panelim var. Gel aküde plakalar gözükmelimi yoksa üzerine saf su eklemelimiyim.
SGMS şirketinin 4 ADET 12V JEL TİP akümülatörü olan engelli aracımın şarj aleti ıslanma sebebiyle motoru yanıp bozuldu.
Birinci sorum, bu arıza tamir edilemez mi?
İkinci sorum, eğer tamir edilemezse bu akümülatörü şarj edecek aleti hangi teknik isimle arayacağım? Sizde var mı, varsa kaç liradır?
Oğuz Bey Merhaba; Öncelikle Sizi Başarılı Çalışmalarınızdan Ötürü Canı Gönülden Kutlarım, Ülkemizdeki Engelli Arkadaşlarımızın İhtiyaç Duydukları Akü Konusundaki Problemlerine Destekleriniz Takdire Değer Başarınızın yeni AR-GE lerle Devamını Diliyorum.
Atakum Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi Elektrik-Elektronik Bölüm Öğretmeni ATAKUM/SAMSUN